Dzieje religijne Pychowic, Kostrza i Bodzowa
Początki
Średniowieczna historia religijna obecnej parafii pychowickiej czyli Pychowic, Kostrza i Bodzowa skryta jest w mrokach dziejów. Chrześcijaństwo prawdopodobnie dotarło tu z misją św. Cyryla i Metoda w IX wieku, a na pewno było obecne za czasów krótkiego panowania Czechów w X wieku. Z powstaniem państwowości polskiej zaczęło się zakorzeniać coraz głębiej. O początkach tych mówią nam tylko nazwy wzniesień - góra św. Piotra w Pychowicach oraz góra św. Anny w Bodzowie (w wyniku późniejszej eksploatacji obecnie w dużej części zniszczona).
W czasach państwa polskiego historia religijna na terenie trzech naszych miejscowości przebiegała przez wieki dwutorowo. Z jednej strony były to Pychowice, które "od zawsze" czyli od pamiętnych czasów należały do dóbr kościelnych kanoników krakowskich i zarazem należały do parafii krakowskich. Początkowo była to parafia na Wawelu, a następnie od 1472 r. parafia pw. św. Stanisława na Skałce. Kolejna zmiana nastąpiła po 350. latach, w czasach rozbiorów Polski, kiedy Pychowice zaczęły należeć do parafii pw. św. Józefa w Podgórzu (od 1818 r.). Kiedy w 1918 r. biskup Adam Sapieha powierzył duszpasterstwo Dębnik Zgromadzeniu Salezjańskiemu Pychowice należały od niecałego roku do samodzielnego wikariatu (na czele którego stał wikariusz ekspozyt), który następnie został przekształcony w parafię pw. św. Stanisława Kostki w Dębnikach (1930 r.).
Bodzów był jeszcze w początkach XIII w. własnością rodziny Bozo i najprawdopodobniej należał do utworzonej w XII w. parafii tynieckiej. Przed połową XIII w. miejscowość stała się własnością krakowskiej kapituły katedralnej, najprawdopodobniej pozostając dalej w parafii tynieckiej. Kostrze podobnie jak Bodzów należało do parafii tynieckiej będąc własnością rodziny Tęczyńskich. W latach 1554-6 Stanisław Tęczyński zamienia się dobrami kostrzeckimi z klasztorem tynieckim na wieś Grodziec i Kostrze stało się własnością benedyktynów. W latach 1605-1610 na teren Kostrza przybywają z Włoch kameduli, którym gościny udzielili tynieccy benedyktyni jako właściciele wsi (goście przebywali tutaj do czasu ukończenia klasztoru na Bielanach).
Mieszkańcy tych ziem najbliższe świątynie mieli albo w Krakowie, albo w Tyńcu. Dlatego życie religijne ogniskowało się w domu, a aby dotrzeć do kościoła trzeba było odbyć małą wyprawę. Stopniowo zaczęto stawiać krzyże i kapliczki przydomowe i przydrożne. Przełomową datą w życiu religijnym na tym terenie było wybudowanie w 1637 r. w Bodzowie kaplicy pw. Matki Boskiej Śnieżnej przez kanonika Wojciecha Purzeckiego (vel Purzyckiego). W kaplicy zainstalowany został, powstały w latach 1529-1530, renesansowy ołtarz królowej Bony z katedry wawelskiej pw. św. Doroty, fundacji Jana Andrzeja de Valentinisa, lekarza królowej. W kaplicy tej benedyktyni zaczęli stopniowo odprawiać msze św. dla mieszkańców. Poza tym w każdej z miejscowości powstały po pewnym czasie kapliczki główne danej miejscowości zwane popularnie "latarniami umarłych", spod których odprowadzano zmarłych na cmentarze.
DUSZPASTERSTWO w PYCHOWICACH w okresie XIX i w I. połowie XX wieku
W 1818 r. powstaje nowa parafia podgórska pw. św. Józefa, do której włączone zostały również Pychowice. Jednak kościół był daleko, a teren parafii był bardzo duży. Częstszej obecności na terenie Pychowic duszpasterzy pomógł podział ogromnej parafii podgórskiej liczącej na początku XX wieku 31 tys. wiernych. 24 sierpnia 1917 r. powołano samodzielną ekspozyturę duszpasterską (wikariat) na Dębnikach, który objął jeszcze Zakrzówek, Kapelankę i Pychowice. Niedługo potem, bo 30 czerwca 1918, opiekę nad ekspozyturą objęli salezjanie. Do Pychowic zaczęli stopniowo dojeżdżać księża albo z samej parafii albo delegowani przez parafię księża z Wyższego Seminarium Duchownego Towarzystwa Salezjańskiego przy ul. Tynieckiej 39, tzw. Łosiówki. Byli to przede wszystkim katecheci wyznaczeni do nauki religii w szkole podstawowej w Pychowicach. Byli oni pierwszymi stałymi duszpasterzami na tym terenie. Dodatkowo okazjonalnie pomagali im inni księża z Dębnik lub z Łosiówki. Stopniowo też zaczęto w szkole podstawowej odprawiać nabożeństwa, w tym msze św. dla miejscowej ludności oraz rekolekcje wielkopostne (w ten sposób np. w dniach 19-20 marca 1939 r. miał rekolekcje proboszcz dębnicki, Sługa Boży ks. Jan Świerc). Najpierw były to ceremonie okazjonalnie, a następnie zaczęto je odprawiać systematycznie. Kiedy w 1936 r. otwarto przy seminarium salezjańskim na Łosiówce Oratorium młodzieżowe (świetlicę środowiskową), to wtedy pewna ilość chłopców z Pychowic (i prawdopodobnie z Bodzowa) zaczęła do niego uczęszczać. Sytuacja duszpasterska w Pychowicach poprawiła się po zbudowaniu i poświęceniu kapliczki pw. NSPJ 8 października 1944 r., kiedy to można było w miarę swobodnie odprawiać w niej nabożeństwa. Dzięki temu wprowadzono co niedziele dwie msze św.
Okrutny czas wojny przyniósł też dwa piękne akcenty. Należy bowiem podkreślić, że przynajmniej dwóch katechetów szkoły w Pychowicach - ks. Wojciech Michałowicz (katecheta w latach 1933-1934) i ks. Ludwik Mroczek (katecheta w latach 1940-1941) - poniosło bohatersko śmierć męczeńską z ręki niemieckiego okupanta w obronie wiary i Kościoła. Ks. Michałowicza hitlerowcy zamordowali w KL Dachau, a ks. Mroczka w KL Auschwitz (na ich temat - czyt. tutaj). Zwłaszcza znacząca jest dla Pychowic osoba ks. Mroczka. Albowiem ten Sługa Boży (toczy się jego proces beatyfikacyjny) został aresztowany jako pierwszy z salezjanów dębnickich za to, że gorliwie duszpasterzował w Pychowicach, w tym owocnie pracował z dziećmi i młodzieżą. Bezpośrednim impulsem nienawiści Niemców do kapłana były bardzo owocne, tygodniowe rekolekcje przeprowadzone przez ks. Ludwika dla mieszkańców Pychowic w szkole podstawowej w dniach 20 - 27 kwietnia 1941 r. Niecały miesiąc później ks. Mroczek został aresztowany i wywieziony do obozu koncentracyjnego.
Drugim pięknym akcentem czasów II wojny światowej jest fakt, że przez cały jej okres wszyscy potrzebujący mieszkańcy Pychowic oraz Bodzowa korzystali z obiadów i innej pomocy rzeczowej udzielanej przez salezjanów przy seminarium na Łosiówce, w budynku nie wykończonego w tamtym czasie przyseminaryjnego kościoła. Całością akcji pomocowej kierował ks. Antoni Borusiewicz (na ten temat - czyt. tutaj).
DUSZPASTERSTWO w BODZOWIE i KOSTRZU w okresie XIX i w I. połowie XX wieku
Analogiczna sytuacja duszpasterska co w Pychowicach była w Kostrzu i Bodzowie, gdzie opiekę duszpasterską nad miejscowościami sprawowała parafia tyniecka. Z powodu kasacji klasztoru benedyktynów w 1816 r. opiekę nad parafią przejęli księża diecezjalni (w czasie zaborów była tutaj diecezja tarnowska, a od 1880 r. na nowo archidiecezja krakowska). Odprawiali oni msze św. w zabytkowej kaplicy w Bodzowie oraz uczyli religii w szkole podstawowej Kostrzu. W 1939 r. do Tyńca wrócili benedyktyni, którzy stopniowo przejeli opiekę duszpasterską nad parafią. Ostatnim proboszczem diecezjalnym parafii tynieckiej był ks. Wojciech Luraniec (w latach 1920-1946), który potem został proboszczem w Radziszowie. Najpierw, od 1940 r., benedyktyni zaczęli dojeżdżać do szkoły w Kostrzu (o. Kazimierz), w tym przygotowywać dzieci do I. Komunii św. Potem, od 1945 r., zaczęli również odprawiać msze św. niedzielne w kaplicy w Bodzowie. W 1946 r. administratorem parafii został o. Piotr Rostworowski. Sytuacja ta trwała do 15 sierpnia 1958 r. czyli do momentu utworzenia parafii pychowickiej, do której kuria krakowska włączyła Bodzów i Kostrze.
Kult Serc Jezusa i Maryi
a powstanie parafii
W latach po I. wojnie światowej wierni z Pychowic zaczęli myśleć o pewnym usamodzielnieniu się duszpasterskim, gdyż do kościoła parafialnego było daleko. Już przed drugą wojną światową noszono się z zamiarem wybudowania w Pychowicach kaplicy lub kościoła, w których by można było sprawować kult. Pomysł ten popierał również proboszcz i budowniczy kościoła parafialnego w Dębnikach, ks. Jan Symior sdb. Na jego zleceni inż. arch. Borkowski przygotował plany nowego kościoła. Dziedzic Pychowic, Edmund Wójtowicz (życiorys - tutaj), ofiarował pod przyszły kościół ziemię. Niestety wojna pokrzyżowała plan budowy kościoła i usamodzielnienie się duszpasterskiego Pychowic.
W międzyczasie kolejnym ważnym krokiem w rozwijaniu tożsamości religijnej w Pychowicach był rok 1927. Wtedy to ks. Jan Symior sdb, ówczesny proboszcz dębnicki, dokonał poświęcenia Pychowic Matce Bożej Częstochowskiej przed obrazem Pani Częstochowskiej, który był zakupiony przez mieszkańców Pychowic przed 1870 r. Razem z tym obrazem schowani w kawernie pychowickiej mieszkańcy przetrwali szczęśliwie przejście frontu w 1945 r.
Przełomową datą okazał się rok 1944, kiedy to parafianka z Pychowic Honorata Warzecha (życiorys - tutaj) zaproponowała zakupienie ze składkowych pieniędzy obrazu Najświętszego Serca Pana Jezusa celem poświęcenia Pychowic Bożemu Sercu. Ks. Jan Kanty Zeman i ks. Aleksander Drozd w imieniu parafian zakupili obraz , który po dziś dzień wisi w bocznym ołtarzu kościoła. Cały pomysł poparła Olga Wojtowicz (życiorys - tutaj), tutejsza dziedziczka, która zaproponowała wybudowanie wotywnej kapliczki ku czci Serca Jezusowego na ofiarowanym przez siebie terenie. Mieszkańcy Pychowic zamiar ten przyjęli z ogromnym entuzjazmem. Inż. Witold Zagórski opracował plany i kierował budową. Ks. Zeman, sprawujący w imieniu salezjanów jako katecheta troskę duszpasterską nad miejscowością, całym sercem poparł ten pomysł angażując w jego realizację licznych mieszkańców Pychowic, w tym cały zastęp dzieci i młodzieży.
Kapliczka została zbudowana w stylu góralskim, z ostrym dachem i z małą wieżyczką. Posiadała marmurowy ołtarz i posadzkę projektu inż. arch. Stanisława Kruga, wykonaną przez firmę pana Łuczywy. Posiadała też bardzo piękną kratę u wejścia do kaplicy wykutą artystycznie w żelazie, którą do dziś można oglądać przy przydrożnej kapliczce na ul. Tynieckiej 64. Kratę tę, jak i krzyż na wieżyczce, lampkę wieczną, lichtarze oraz obramowania do okien witrażowych wykonała prawie bezinteresownie znana w Krakowie firma Oremus. Przepiękna jest też – do dzisiaj zachowana – kropielnica, wykuta w marmurze.
Poświęcenia kapliczki dokonał dnia 8 października 1944 r. biskup katowicki Juliusz Bieniek, który w tym czasie przebywał w Krakowie. Przy poświęceniu asystował mu ksiądz proboszcz z Dębnik Stanisław Krygier, ks. Jan Zeman i ks. Stanisław Domino. Z okazji poświęcenia wydano okolicznościową publikację "Pamiątka poświęcenia się Pychowic Najświętszemu Sercu Jezusa w nowej wotywnej kaplicy" (liczyła 50 str. i znalazło się w niej pierwsze w dziejach opracowanie historii Pychowic) oraz zestaw pamiątkowy obejmujący wklejoną fotografię obrazu NSPJ i fotografie z budowy i poświęcenia obiektu oraz tekst poświęcenia się Sercu Jezusowemu.
W 1945 r. do kaplicy dobudowano barak i od tej chwili były tu regularnie odprawiane Msze święte. Potem Kuria arcybiskupia udzieliła salezjanom opiekującym się kaplicą pychowicką pozwolenia na udzielanie sakramentu chrztu i małżeństwa.
Po odejściu ks. Zemana jego miejsce zajął ks. Tadeusz Adamski, który poszerzył kapliczkę dobudowując do niej barak o wymiarach 15 m długości, 5 m szerokości i 3 m wysokości. Od tej pory regularnie odprawiano tu dwie Msze św. o godz. 700 i 1000 oraz nieszpory o godz. 1500, a także nabożeństwa majowe i różańcowe. W nabożeństwach brali też udział również mieszkańcy Bodzowa i Kostrza, choć wówczas przynależeli jeszcze do parafii w Tyńcu (nt. kaplicy pw. NSPJ czytaj tutaj).
Współczesność
1 września 1957 r. do Pychowic przyszedł ks. Stanisław Marchaj w charakterze wikariusza substytuta. Ponieważ barak dla wiernych dobudowany do kapliczki był w opłakanym stanie, dlatego zaraz po przyjściu wraz z parafianami dokonał niezbędnych napraw, zwłaszcza przy zabezpieczeniu dachu. Po rozeznaniu sytuacji, wiedząc o zamiarze utworzenia w Pychowicach parafii i o negatywnym nastawieniu władz komunistycznych do Kościoła i budowy nowego kościoła wymyślił sprytny plan. Po roku pobytu w Pychowicach, kierując się ogólnym pozwoleniem na budowę i korzystając z dotychczasowej zabudowy rozbudował wraz z wiernymi maksymalnie istniejący barak poszerzając go do wymiarów 40 m długości, 8 m szerokości i 13 m wysokości. Komisja urzędowa widząc słabą kondycję starych ścian 26 czerwca 1960 r. pozwoliła na ich remont generalny, ale jednocześnie nakazała pozostawienie starego, płaskiego dachu mającego dalej wygląd baraku. Wtedy ks. Marchaj zastosował kolejny sprytny manewr. Zaraz przy starych ścianach dobudowano nowe zostawiając dzięki temu na miejscu stary, wadliwy dach. Nadzór budowlany nakazał jak najszybsze jego przebudowanie, bo stary dach groził katastrofą budowlaną. Wtedy ks. Stanisław z parafianami wybudował już dach godny kościoła. Wtedy komuniści zrozumieli jak zostali wyprowadzeni przez ks. Marchaja w przysłowiowe „pole”. Rozpoczęły się szykany ze strony władz wobec odważnego kapłana. M.in. nie został zatwierdzony przez nich na urząd proboszcza, był nachodzony przez Służbę Bezpieczeństwa, a nawet pod błahym pretekstem skazany na więzienie, które przesiedział w Tarnowie (o nim czytaj tutaj).
W pracach organizacyjno-budowlanych przy rozbudowie kaplicy w kościół zaangażowanych było wielu parafian. Wśród nich najbardziej zasłużyły się następujące osoby - Stefan Kapusta, Stanisław Adamus i Stanisław Giermek.
Rozbudowa została ukończono w 1962 r. Poświęcenia kościoła dokonał ks. biskup Julian Groblicki 24 marca 1962 r. W międzyczasie, 15 sierpnia 1958 r., arcybiskup Eugeniusz Baziak, metropolita krakowski, erygował parafię pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa obejmującą Pychowice, Kostrze i Bodzów.
Zewnętrzny wygląd świątyni prezentuje się nader skromnie. Wydłużona i niska konstrukcja nakryta jest wysokim, dwuspadowym dachem. Z czasem dobudowano jeszcze niewielką sygnaturkę i krzyż nad wejściem, co nadało bardziej sakralnego charakteru.
Oryginalny wygląd ma jednonawowe wnętrze świątyni. Patrząc z zewnątrz może się wydawać, że środek świątyni jest niewielki i przeciętny. Ponieważ jednak we wnętrzu dominuje drewno, w tym ekspresywny drewniany strop z odsłoniętą więźbę dachową, dlatego przestrzeń wewnętrzna jest wizualnie duża i ma wygląd kościoła góralskiego. Podkreśla to również ołtarz główny wykonany przez krakowskiego rzeźbiarza Antoniego Barana. W środkowej wnęce ołtarza umieszczono drewnianą figurę Pana Jezusa z widocznym na piersi sercem sercem. W bocznych wnękach znalazły się dwie figury aniołów, po lewej i prawej stronie Jezusa. Natomiast po bokach ołtarza, na drewnianych postumentach, znajdują się gipsowe, kolorowe figury Matki Boskiej z Lourdes i św. Józefa z Dzieciątkiem mającym serce na wierzchu ciała. Widok prezbiterium uzupełniają wykonane także drewniany ołtarz, ambonka i chrzcielnica.(Nt. kościoła czytaj tutaj)
Ważniejsze wydarzenia w historii parafii
Ważniejsze wydarzenia z terenu obecnej parafii Pychowice obejmującej miejscowości Pychowice, Kostrze i Bodzów (zarys historyczny)
A) Religijna historia ziemi pychowicko-kostrzecko-bodzowskiej sprzed erygowania parafii
ok. 1000 – powstanie na wawelskim wzgórzu pierwszej w Krakowie i w okolicy parafii pw. św. Wacława
XII w. – powstanie parafii pw. św. Andrzeja w Tyńcu, do której najprawdopodobniej włączono miejscowości Kostrze i Bodzów. Pychowice zapewne pozostały przy parafii krakowskiej
1237-38 – jedyne zachowane dwie wzmianki o rodzie Bozo (podpis kasztelana krakowskiego Bozo z 1237 r. jako świadka na dokumencie Henryka Brodatego, a jako miecznika w 1238 r. na dokumencie wystawionym w Krakowie w obecności tegoż księcia)
1250 (przed) – jedyna zachowana wzmianka pisemna o Bodzowie jako własności rodu Bozo przekazanej na własność kapitule krakowskiej
1254 – pierwsza zachowana wzmianka pisemna o Pychowicach w przywileju księcia Bolesława V Wstydliwego dla benedyktynek staniąteckich (23 lutego)
1326 - w Krakowie działają trzy parafie: Mariacka, Wszystkich Św. i św. Szczepana (wg "Spisu dziesięciny papieskiej z roku 1325). Do jednej z nich najpewniej należały Pychowice
1376 – druga zachowana wzmianka pisemna o Pychowicach w przywileju królowej Elżbiety dla kościoła na Skałce (24 sierpnia)
1402 - najstarsza zachowana wzmianka o Kostrzu ("Costrzecz") jako wsi należącej do Jana Tęczyńskiego
1455 - objęcie w dożywotnią dzierżawę Pychowic przez Jana Długosza, kanonika krakowskiego (do 1480 r.)
1472 - powstanie parafii pw. św. Michała Archanioła i św. Stanisława Biskupa na Skałce, do której należały Pychowice i być może Bodzów (stało się to dzięki staraniom Jana Długosza, który przyczynił się do sprowadzenia paulinów i powstania parafii)
1554 - Kostrze (zwane wtedy "Kosthrzecz") na zasadzie zamiany przechodzi z rąk Tęczyńskich (Stanisława Tęczyńskiego) na własność benedyktynów tynieckich
1605-1610 – na teren Kostrza przybywają z Włoch kameduli, którym gościny udzielili tynieccy benedyktyni, ówcześni właściciele wsi. Goście przebywali tutaj do czasu ukończenia klasztoru na Bielanach (pamiątką po ich pobycie jest ul. Pustelnia)
1637 – budowa kaplicy w Bodzowie pw. Matki Boskiej Śnieżnej przez kanonika Wojciecha Purzeckiego (vel Purzyckiego). W kaplicy zainstalowany został, powstały w latach 1529-1530, renesansowy ołtarz królowej Bony z katedry wawelskiej pw. św. Doroty, fundacji Jana Andrzeja de Valentinisa, lekarza królowej. W kaplicy tej benedyktyni zaczęli stopniowo odprawiać msze św. dla mieszkańców
XVII-XVIII w. - budowa kapliczki w Kostrzu pw. Matki Bożej Częstochowskiej, w której w miesiącach wiosennych i letnich benedyktyni odprawiali nabożeństwa dla mieszkańców Kostrza
1783 - powstaje diecezja tarnowska, do której włączono parafię tyniecką (w tym Bodzów i Kostrze) oraz Pychowice (20 września). Diecezja została czasowo zlikwidowana w 1805 r. (13 czerwca)
1816 – kasacja klasztoru w Tyńcu przez Austriaków. Parafię przejmują księża diecezji tarnowskiej
1818 – powstanie parafii św. Józefa na Podgórzu, do której należała wieś Pychowice (19 kwietnia)
1821 - na nowo powstaje diecezja tarnowska, do której ponownie włączono parafię tyniecką (w tym Bodzów i Kostrze) oraz Pychowice (20 września).
1880 - wyłączenie części terenów diecezji tarnowskiej (w tym Pychowic, Kostrza i Bodzowa) i ich powrót do archidiecezji krakowskiej
1917 – powstanie samodzielnej ekspozytury duszpasterskiej (wikariatu) obejmującej Dębniki, Zakrzówek, Kapelankę oraz Pychowice (24 sierpnia)
1918 - salezjanie obejmują obowiązki duszpasterskie w samodzielnej ekspozytury obejmującej również Pychowice (30 czerwca)
1927 – poświęcenie Pychowic Matce Bożej Częstochowskiej przez wikariusza ekspozyta (samodzielnego wikariusza) z Dębnik, ks. dr Jana Symiora (przed obrazem MB zakupionym przed 1870 r.)
1930 – powstanie parafii św. Stanisława Kostki na Dębnikach, do której włączono wieś Pychowice (10 października)
1936 – rozpoczęcie pieszych pielgrzymek z Pychowic do Kalwarii Zebrzydowskiej (trwają do dziś, z przerwą w czasie II wojny światowej)
– powstanie przy seminarium salezjańskim na Łosiówce Oratorium młodzieżowego dla chłopców, do których uczęszczała młodzież z Pychowic, ale również kilka osób z Bodzowa
1938 – powstanie w parafii dębnickiej projektu przyszłego małego kościoła w Pychowicach
1939-45 – powstanie przy seminarium salezjańskim na Łosiówce punktu pomocy dla potrzebujących, w którym przez całą wojnę wydawano 150 obiadów i udzielano pomoc rzeczową biednym, w tym z Pychowic i Bodzowa
1941 – włączenie Pychowic, Kostrza i Bodzowa do miasta Krakowa
1942 – w KL Auschwitz ginie śmiercią męczeńską ks. Ludwik Mroczek, katecheta SP z Pychowic (5 stycznia); aresztowano go za pracę z dziećmi i młodzieżą z Pychowic; cztery dni później zostaje zamordowany w KL Dachau również wcześniejszy katecheta z Pychowic, ks. Wojciech Michałowicz (9 stycznia)
1944 – zakupienie obrazu Najśw. Serca Pana Jezusa z myślą o poświęceniu Pychowic Sercu Bożemu (29 czerwca)
– poświęcenie kapliczki pw. NSPJ w Pychowicach przez bpa Juliusza Bieńka, sufragana katowickiego na wygnaniu i poświęcenie Pychowic Sercu Bożemu (8 października)
1945 – ocalenie mieszkańców Pychowic schowanych w kawernie pychowickiej przez 5 dni w czasie przejścia frontu wojennego, które przypisywane jest opiece MB Częstochowskiej. Również mieszkańcy Kostrza i Bodzowa chowają się w kawernach na czas przejścia frontu.
– powstają pierwsze grupy religijne w Pychowicach – Róża Matek i Róża Panien (zwana też Różą Dziewcząt Szkolnych)
– do kapliczki w Pychowicach dobudowano drewniany barak (wymiary 15x53 m), w którym zaczęto odprawiać regularne nabożeństwa
1947 – w Pychowicach działa siedem grup parafialnych: dwie Róże Matek (zelatorki p. Szczypczykowa i p. Czechowska; 64 osoby), Bractwo Ojców Apostolstwa Modlitwy lub NSPJ (58 osób), Róża Dziewcząt Szkolnych (68 osób), chór kościelny (60 osób, w tym 42 kobiety i 18 mężczyzn), Orkiestra dęta, Caritas
1949 – pierwsza w historii procesja z Najświętszym Sakramentem z kaplicy w Bodzowie do Kostrza i z powrotem, która odbyła się w oktawie Bożego Ciała (19 czerwca)
1951 – w Pychowicach poświęcenie sztandaru Młodzieży Męskiej (1 kwietnia)
1953 – pierwsza próba utworzenia parafii w Pychowicach, na co nie zgadzają się władze komunistyczne
1957-1962 - budowa, poprzez stopniową rozbudowę kaplicy, kościoła w Pychowicach zainicjowana przez ks. Stanisława Marchaja
B) Historia duszpasterska od momentu powstania parafii
1958 – powołanie przez abp Eugeniusza Baziaka parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Pychowicach, w skład której weszły osiedla Pychowice, Kostrze i Bodzów (15 sierpnia)
1960 - msza św. z udzieleniem sakramentu bierzmowania przez bpa Karola Wojtyły (19 czerwca) - zob. tutaj
1962 – poświęcenie kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Pychowicach przez bpa Juliana Groblickiego (24 marca)
1962-67 – w kapliczce w Kostrzu pw. Matki Bożej Częstochowskiej zaczęto odprawiać polowe msze św.
1966 – zbudowanie w kościele ołtarza głównego wykonanego z drewna jesionowego
1968 – pierwsze, "milenijne" nawiedzenie parafii przez Matkę Bożą w częstochowskim obrazie (9 maja)
1970-1975 - budowa plebani – domu zakonnego salezjanów przy ul. Wzgórze 33
1973 – zamontowanie w ołtarzu figury Serca Chrystusa według projektu ks. Ferdynanda Baranowskiego, wykonanej z drewna lipowego (30 marca). Dotychczasową figurę gipsową umiejscowiono przed kościołem
- wizytacja kanoniczna kard. Karola Wojtyły (31 marca – 1 kwietnia) - zob. tutaj
1977 – zamontowanie w ołtarzu dwóch figur aniołów projektu ks. Ferdynanda Baranowskiego, wykonanych przez rzeźbiarza Antoniego Barana z drewna lipowego (19 czerwca)
1978-80 – drugie nawiedzenie parafii przez Matkę Bożą w częstochowskim obrazie (10 grudnia 1978 - 13 marca 1980)
1981-1995 - budowa kaplicy w Kostrzu, na początku jako punktu katechetycznego
1983 - remont zabytkowej kaplicy w Bodzowie wraz z dobudowaniem 5. metrowej przybudówki
1987-88 – trzecie nawiedzenie parafii przez Matkę Bożą w częstochowskim obrazie (21 listopada 1987 - 18 czerwca 1988) - trzy kopie do każdej z trzech części parafii
1987 - poświęcenie nowych organów przez bpa Jana Pietraszko (6 września)
1992 – powołanie Duszpasterskiej Rady Parafialnej (15 marca)
1995 - poświęcenie kaplicy w Kostrzu przez kard. Franciszka Macharskiego (14 maja)
1999 – czwarte nawiedzenie parafii przez Matkę Bożą w częstochowskim obrazie (3-14 marca)
2000 - poświęcenie dzwonów przez ks. kardynała Franciszka Macharskiego (11 czerwca)
2001 – zaczyna wychodzić periodyk „Od Bożego Serca”, od 2007 zmieniony na „U Bożego Serca” (8 kwietnia)
2007 – powstaje strona internetowa parafii pod nazwą parafia.krakow.pl (później - od 2.03.2017: pychowice.sdb.org.pl, obecnie – od 1.09.2019: pychowicesdb.pl)
– na terenie parafii powstaje dom zakonny Sióstr Jadwiżanek (Zgromadzenie Sióstr św. Jadwigi Królowej Służebnic Chrystusa Obecnego)
2014 - remont generalny (w tym konserwatorski) zabytkowej kaplicy w Bodzowie wraz z ołtarzem królowej Bony
2016 - rozpoczęcie budowy nowego kościoła w Pychowicach wraz z Domem parafialnym (5 czerwca)
2018 – peregrynacja kopii obrazu Najświętszego Serca Pana Jezusa po parafii (14 kwiecień – 25 listopada)
– zaczyna wychodzić tygodnik parafialny „Wzgórze serc” (23 września), a po dwóch miesiącach zaczyna się ukazywać z wkładką „Wiadomości oratoryjne” (od 11 listopada)
2019 - powołanie Rady Ekonomicznej przy parafii (17 października)
2020 - powołanie Rady Budowy nowego kościoła, która powstała z Komitetu Bodowy i Komisji Finansowej. Rada składa się z 4. komitetów: Budowy, Nadzoru Inżnierskiego, Wystroju Wnętrza oraz Finansowego
- wybuch pandemii koronawirusa (poprzednia zaraza, cholery, była na tym terenie w 1894 r.)
- powstaje parafialna "TV Od Serca" (25 kwietnia)
Pierwsi katecheci szkolni
i proboszczowie parafii
- księża katecheci szkolni - byli oni pierwszymi stałymi duszpasterzami dojeżdżającymi do szkoły podstawowej dojeżdżając do Pychowic z parafii dębnickiej (wraz ze wspierającymi ich salezjanami z Wyższego Seminarium Duchownego Towarzystwa Salezjańskiego na Łosiówce przy ul. Tynieckiej 39) oraz do szkoły podstawowej w Kostrzu dojeżdżając z parafii tynieckiej
- Ks. dr Stanisław Marchaj: 1957-1972 (p.o. proboszcza jako wikariusz ekspozyt)
- Ks. Tadeusz Wołek: 1970-1971 (wspomagający ks. Stanisława wikariusz substytut)
- Ks. Jerzy Kanton: 1972-1981
- Ks. Władysław Nowak: 1981-1989
- Ks. dr Jan Krawiec: 1989-1998
- Ks. Marian Niedziela: 1998-2007
- Ks. dr Jacek Ryłko: 2007-2019
- Ks. dr Robert Bieleń: 2019 –
opracował ks. dr Robert Bieleń