BODZÓW

Bodzów w 1947 r. (wg autora przewodnika po Krakowie i okolicach):

Maleńki Bodzów leży na uboczu, wciśnięty między [wzgórze] Ławy a koryto Wisły. Domki jego tulą się do wału rzeki. Nad zakrętem Wisły wytworzyła się w Bodzowie naturalna, długa plaża, druga zaś ciągnie się częściowo po brzegu przeciwległym. Te dwie plaże wraz z dogodną kąpielą rzeczną, ściągają tu w porze letniej żywy ruch wyć. [wycieczkowy]. Plażowanie nad Wisłą umila nader wdzięczny widok na Tyniec, klasztor i las bielański, na „Belweder”, Kopiec Kościuszki, Wawel i Krzemionki.

K. Sosnowski, Ziemia krakowska. Przewodnik wycieczkowy, t. I. , Kraków 1947
Opracował ks. dr Robert Bieleń sdb

Poczet sołtysów i wójtów wsi, gmin i gromad przyłączonych do Krakowa po 1915 roku. T. 3, Kraków 2015

Dawna wieś po prawej stronie Wisły, obecnie w zachodniej części miasta Krakowa, około 5 km od jego centrum, sąsiadująca przez Wisłę z Przegorzałami i Zwierzyńcem  (od 1910 roku z Krakowem), natomiast po swojej stronie rzeki z Pychowicami i Kostrzem.
  W najstarszej znanej wzmiance, pochodzącej sprzed 1250 roku, nazwa wsi została zapisana  w brzmieniu Bozow. W innych dawnych zapiskach w postaciach: Boozow, Boczov (1464),  Bodzow (1470). Nazwa pochodząca od imienia dawnego właściciela, kasztelana krakowskiego  Bozo.
  W czasie swej samodzielności sprzed włączenia do granic Krakowa wieś nieprzerwanie  należała do parafii pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Tyńcu. W znanym od pierwszych  dekad XIX wieku godle na pieczęci wiejskiej wizerunek jelenia w skoku.
Wieś przeniesiona z prawa polskiego na prawo magdeburskie w 1464 roku przez króla  Kazimierza Jagiellończyka. Wytyczono wówczas centrum osady w rejonie dzisiejszej ulicy  Widłakowej oraz dokonano niwowego rozłogu pól. Na przełomie XVIII i XIX wieku odnotowywano  nazwy niw: Miejscowa, Nowa Miejscowa, Góra, Między Górami, Pod Wielkanocą (zwana też Studziankami) i Za Mazurowcem.
  Historycznie wieś była własnością duchowną, przed połową XIII wieku nadana została  krakowskiej kapitule katedralnej jako jej uposażenie. W 1637 roku kanonik kolegiaty Wszystkich  Świętych w Krakowie ufundował zachowaną do dzisiaj kaplicę Matki Boskiej Śnieżnej,  położoną przy dzisiejszej ulicy Bodzowskiej; tam przeniesiono z katedry wawelskiej renesansowy  ołtarz św. Doroty fundacji Jana Andrzeja de Valentinis z Modeny, kanonika, lekarza królowej Bony. W roku 1884 w ramach Twierdzy Kraków wzniesiono w południowej części  wsi fort Bodzów, wzmocniony następnie kawernami i tradytorem. Na terenach Bodzowa dobywano  wapienie – w wyniku tej długowiecznej eksploatacji zniknęły dawne wzgórza o nazwach  Bodzów i Góra Świętej Anny, pozostało jedyne, dominujące aktualnie, wzgórze Solnik.
  Przed rozbiorami gromada Bodzów należała do sięgającego na północ po Wisłę powiatu  szczyrzyckiego, po roku 1772 znalazła się jako gmina w austriackim cyrkule wielickim, od  1782 roku w cyrkule myślenickim. W okresie Księstwa Warszawskiego wieś miała odrębny  status gromadzki w ramach departamentu i powiatu krakowskiego. W 1815 roku Bodzów  powrócił jako gromada (od 1856 roku gmina) pod zabór austriacki, do cyrkułu myślenickiego,  w 1819 roku przekształconego w cyrkuł wadowicki. W okresie autonomii galicyjskiej, od 1866 roku, wieś mająca status gminy jednostkowej należała do powiatu wielickiego, od  1896 roku do powiatu podgórskiego – stan ten przetrwał do II Rzeczypospolitej, do roku  1923, kiedy to Bodzów wszedł w skład powiatu krakowskiego. W 1934 roku gmina Bodzów  przekształcona została w gromadę w ramach wielowioskowej gminy zbiorczej Tyniec.
  W 1941 roku znajdujący się w okupacyjnym departamencie i powiecie krakowskim Generalnego  Gubernatorstwa Bodzów (liczący wówczas 1,37 km² i 245 mieszkańców) przyłączony  został do Krakowa, do jego VI obwodu administracyjnego, tworząc XXIX dzielnicę katastralną.
  Obecnie tereny tej dawnej wsi stanowią część dzielnicy samorządowej VIII Dębniki.

Opracowanie: Bogdan Kasprzyk